Wat zijn prefab HSB elementen?
HSB elementen fabriek
HSB elementen zijn zeer populair bij nieuwbouw. HSB elementen worden gebruikt in de prefab bouwmethode waarbij houten frames centraal staan voor de (hoofddraag)constructie. Met HSB elementen kan snel en kosteneffectief woningen worden gebouwd. De alom bekende bouwmethode in de houtskeletbouw is de platformmethode. Bijna alle houtskeletbouw leveranciers in Nederland gebruiken deze methode. Of het nou HSB elementen producenten zijn in Friesland, Groningen, Drenthe, Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Overijssel, Gelderland, Brabant, Flevoland of Limburg. De platform methode is de ruggengraat in de HSB Nederlandse wereld. Of het nou gaat om dakelementen, wandelementen, vloerelementen of HSB elementen voor volledige casco's, ze zijn niet meer weg te denken uit het huidige bouw standaard.
Voordelen houtskeletbouw:
• Prijsvoordeel
• Snelle bouwmethode
• Flexibel bouwsysteem
• Gezond leefklimaat
• Duurzaam
• Droge bouwmethode
Nadelen houtskeletbouw:
• Prijsvastheid van de woning
• Ongedierte in de constructie
• Brand en geluid
• Gevoeligheid voor vocht
Houtskeletbouw bewezen efficiënt
De woningen in Canada en ook in de Verenigde Staten worden veelal gemaakt met HSB elementen, zo'n 90% van de huizen. Omdat het bosrijke landen zijn is dit de meest voor de hand liggende keuze. Hout ligt in deze landen voor het grijpen en is een zeer goedkoop bouwmateriaal. Het vuren hout groeit in bijna het gehele land en kan duurzaam worden gekapt. Doordat Scandinavië niet ver van Nederland af ligt is het vuren hout ook in Nederland een goedkoop bouwmateriaal. HSB elementen zijn daarom een voordelige en snelle bouwmethode. Maar ook hout uit Rusland en Canada zijn verkrijgbaar op de Nederlandse markt. Bouwen met HSB elementen brengen voordelen met zicht mee. Zo zijn de elementen goedkoop, licht, duurzaam, hoogwaardig en zeer sterk. Daarnaast is hout een hernieuwbare grondstof welke steeds weer opnieuw aangroeit. In tegenstelling tot de fosiele en niet hernieuwbare bouwmaterialen. Houtskeletbouw is een toekomstbestendige bouwmethode en nog jaren worden toegepast.
Houtskeletbouw toepassingen:
Dakelementen | Knieschotten |
Gootrekken | Drukbalklaag |
Vlieringvloer | Binnenwanden |
Binnenspouwbladen | Borstwering |
Buitenwanden | Verdiepingsvloeren |
Topgevels | Dakkapellen |
Houtsysteembouw wat is het?
Bij houtsysteembouw oftewel houtskeletbouw wordt over het algemeen verstaan; het samenstellen van woningen of andere bouwwerken uit pasklare, schijfvormige, geprefabriceerde houten elementen. De raamwerken zijn verdiepingshoog en als het transport het toelaat ook vaak woningbreed. De HSB elementen beschikken over vrijwel alle benodigde eigenschappen. Zo zijn de elementen constructief, isolerend, vochtregulerend, luchtdicht, geluidsabsorberend en brandwerend. Ieder materiaal waaruit de HSB constructie is opgebouwd draagt bij aan deze functies. Onderstaand een overzicht;
Houtskeletbouw toepassingen:
Constructief |
De constructie wordt verzorgt door de houten stijlen welke druk opvangen. De beplating zorgt ervoor dat de elementen vormvast worden en bijdragen aan de schijfwerking van de constructie. |
Isolerend |
De isolatie tussen de stijlen zorgen ervoor dat er een isolerende werking is. Het type en dikte van het isolatiemateriaal bepaald de mate van het isolerende vermogen. |
Vochtregulerend |
De folies zorgen voor een vochtregulerende werking. De dampremmer aan de binnenzijde houdt het leefvocht tegen, zodat dit niet in de constructie kan trekken. De dampregulerende folie aan de spouwzijde zorgt ervoor dat het element kan ademen. |
Luchtdicht |
De folies, beplating, tapes en dichtingsbanden zorgen ervoor dat een luchtdicht element ontstaat. Detaillering en zorg bij aanbrengen is cruciaal voor de luchtdichting van de constructie. |
Geluidsabsorberend |
De combinatie van isolatie en binnenbeplating zorgt ervoor dat het element geluid dempt. De massa van de beplating zorgt voor de demping van lage tonen, waarbij de isolatie zorgt voor de demping van hogere tonen. De combinatie van beide is een geluidsarme constructie. |
Brandwerend |
De binnenbeplating en het stijl- en regelwerk zorgen dat in geval van brand de constructie een X aantal minuten brandvertragend is. De opbouw van de constructie bepaald de mate van brandwerendheid, BOB en BOS. |
De Platform- of Balloon methode
In de jaren na de 2de wereldoorlog moesten veel woningen gebouwd worden. In deze jaren zijn hout bouw methoden ontwikkeld om sneller en gestandaardiseerd te bouwen. Alle houtbouw methoden bestaan uit geprefabriceerde HSB elementen waaruit een wand, vloer of dak bestaat. De elementen zijn al dan niet dragend / balkdragend. De wanden, vloeren of daken bestaan uit frames welke verstijfd worden door middel van schoren, beplating en/of diagonaal aangebrachte beplanking.
Platform methode
Bij de platformmethode worden gebouwen per verdieping gestapeld. De balklaag van de vloer dient als platform voor de volgende verdieping. De stijlen van de wanden worden systematisch onderbroken door de vloerelementen. Er ontstaan als het ware doosjes, welke ervoor zorgen dat de HSB elementen een zeer stabiel geheel vormen.
Balloon methode
De balloonmethode gaat daarentegen uit van HSB wand elementen die doorlopen en waartussen de vloerelementen worden opgehangen. Deze methode wordt in Nederland niet veel toegepast.
De verschillen
Het fundamentele verschil tussen deze twee systemen situeert zich dus ter hoogte van de assemblageknooppunten tussen de buitenwanden en de tussenliggende vloeren. We willen nog opmerken dat de platform-methode duidelijk het meest gebruikt wordt in de houtskeletbouw in Nederland.
Voordelen Platform-methode:
• Stabiliteit eenvoudig te realiseren doordat er doosconstructies worden gecreëerd.
• Het plaatsen van de HSB elementen is gemakkelijker, omdat ze kleiner zijn.
• De elementen zijn makkelijker te transporteren en kunnen handeling is beter.
• Er hoeven geen tot weinig stempels geplaatst te worden bij de montage.
Voordelen Balloon-methode:
• De structurele elementen zijn groter omdat de afmeting is slechts beperkt door de lengte van de stijlen.
• Bijkomende luchtdichtingsbanden zijn niet nodig als de OSB-plaat ononderbroken geplaatst wordt.
• De damphuishouding van dit detail verschilt niet noemenswaardig van situatie in de wanden, gezien deze niet onderbroken worden door een verbinding.
HSB elementen algemeen
Een woning moet voldoen aan vele eisen die het bouwbesluit. Daarnaast moet het gebouw voldoen aan de eisen van de bewoner. Door het adequaat formuleren van eisen en waarden kan een optimaal resultaat worden behaald. Materiaalkeuze is daarnaast nog een belangrijke factor welke van invloed is op het eindresultaat. Dit houdt in dat de belangrijke eisen waaraan de scheidende constructies (wanden, vloeren en daken) moeten voldoen, in maat en getal tot uitdrukking zijn gebracht. Anderzijds zijn materialen en constructies naar hun specifieke eigenschappen onderzocht en tevens ook zo ontwikkeld dat allerlei gewenste eigenschappen zijn verkregen en kwantitatief tot uitdrukking zijn gebracht. Het aantrekkelijke van de hier gepresenteerde houtskeletbouw is het bewuste scheiden van de dragende en de afsluitende functies.
Vuren hout
Vuren hout, een sterk, veelzijdig, goedkoop maar ook duurzaam bouwmateriaal. HSB woningen kunnen snel opgewarmd worden. In tegenstelling tot de uit beton of steen opgetrokken woningen. Daarnaast wordt de opgewekte warmte lang vastgehouden door de uitstekende isolerende schil. Naast de uitstekende warmte isolatie is de geluidswering ook zeer goed. Zoals eerder benoemd kent het bouwen met vuren houten HSB elementen veel voordelen.
Vuren hout komt vooral uit Zweden, Finland en midden Europa. Deze landen beheren bossen volgens de richtlijnen van duurzaam bosbeheer. Vuren hout is daarmee een voordelige, verantwoorde materiaal om mee te bouwen. Het materiaal is oneindig en draagt bij aan het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. CLS staat voor Canadian Lumber en SLS hout staat voor Scandinavian Lumber, zomaar wat afkortingen dus. CLS- en SLS hout vallen onder hetzelfde soort hout en vallen binnen de categorie vurenhout.
Houtskeletbouw elementen worden in de meeste gevallen gemaakt van vuren houten frames. De balken worden gezaagd uit naadhout. De bomen die dit jaar worden gekapt, worden in hetzelfde jaar weer aangeplant voor de nieuwe lichting bomen.
Vuren hout kopmaten in millimeters:
38x89 * |
36x270 * | 59x156 # |
38x120 * |
38x285 * | 59x171 # |
38x140 * |
40x146 # | 57x194 # |
38x170 * |
40x171 # | 69x194 # |
38x184 * |
46x146 # | 69x219 # |
36x196 * |
46x171 # | 69x244 # |
36x220 * |
44x194 # | 69x269 # |
38x235 * |
44x219 # | 71x146 # |
36x245 * |
59x146 # | 71x171 # |
* meest gebruikte prefab HSB houtmaten
# veelal gebruikt bij traditionele houtbouw
Plaatmateriaal
Plaatmateriaal zorgt voor de vormvastheid van het HSB element. In zijn geheel zorgt alle plaatmateriaal dat het gebouw stabiel blijft. De schijfwerking van de elementen zorgt ervoor dat de stabiliteit van de constructie is gewaarborgd. Elke leverancier maakt eigen keuzes in de toepassing van de plaatmaterialen. Toch zijn er een aantal standaard types welke behoren tot de reguliere beplatingsmaterialen. De beplating zorgt naast schijfwerking, ook voor brandwerendheid en bescherming tegen geluidsinfiltratie. Beplatingen worden gemaakt van hout, gips, cement en kunststof.
Beplatingsmaterialen:
Fins Vuren Multiplex |
Bluclad |
Meranti multiplex |
Cempanel |
Okoumé multiplex |
Gipsplaat |
Beton multiplex |
Fermacell |
Garantie multiplex |
Rigidur |
Oriënted Strand Board |
Naturspan |
Magoxx Board |
Spaanplaat naturel |
Eter Backer |
Spaanplaat wit |
Isolatiemateriaal
Isolatie is een belangrijk materiaal voor het hsb element. Het geeft isolerende waarde aan het HSB element. De houten stijlen van het frame worden zo geplaatst dat de isolatie hier precies tussen past. De wandelementen, dakelementen, en vloerelementen worden in de fabriek volledig gevuld met de gekozen isolatie. Er zijn verschillende soorten, maten en vormen isolatiemateriaal. Ieder met haar eigen voordelen, nadelen, prijs en eigenschappen. Het meest gebruikte isolatiemateriaal in Nederland is glaswol. Glaswol kent veel voordelen en is daarnaast goedkoop. Toch komt er steeds meer belangstelling voor ecologische en hernieuwbare isolatiematerialen. Echter zijn deze momenteel nog flink aan de prijs. De isolatiematerialen welke het meest gebruikt worden voor HSB elementen zijn hieronder weergegeven.
Meest gebruikte isolatiematerialen:
Glaswol |
Houtvezel |
Steenwol |
Cellulose |
Resolschuim |
Vlaswol |
PIR schuim |
Metisse |
EPS |
Hennep |
Houtwol |
Schapenwol |
Folies
Bouwfolies zijn van groot belang voor het HSB element. Ze zorgen ervoor dat er geen leefvocht in de constructie kan trekken. Daarnaast zorgen ze ervoor dat de constructie aan de buitenkant kan ademen en dat eventueel bouwvocht kan weg kan komen. Ventilatie aan de spouwzijde is daarbij van groot belang. Het toepassen van de juiste folies bij bepaalde situaties is nogal een ding. Als er bijvoorbeeld sprake is van open gevelbekleding of een flauwe dakhelling, dan is het kiezen van de juiste folie van groot belang voor de levensduur. Onder zonnepanelen kan de temperatuur in de zomer flink oplopen. Het kiezen van een folie welke deze temperaturen kan weerstaan is van essentieel belang om een eventuele brand te voorkomen. Sommige folies kunnen bijdragen aan de totale Rc waarde van de constructie. Deze reflecteren warmte, koude en/of hebben een isolerende functie. Onderstaand de een overzicht van de meest gebruikte folies voor HSB elementen.
Meest gebruikte folies:
Spinvlies folie |
Gewapende folie |
Reflectie folie |
Uv bestendige folie |
Facade folie |
Isolerende folie |
Hygrodiode folie |
PE dampremmer |
Solar folie |
Aluminium dampremmer |
Constructieberekening
Als er opdracht verstrekt is door de aannemer dan wordt er eerst een constructieberekening gemaakt. Hierbij worden doorsnede- en detailberekeningen gemaakt. De lijnlasten, puntlasten en ander constructieve voorzieningen worden hierin bepaald. De hoofdconstructeur kan hiermee bepalen of alle uitgangspunten goed op elkaar afstemmen.
Tekenen
Het tekenen van de HSB elementen gebeurt met Autocad, HSB Cad, Tekla of Revit. De elementen worden 2D of 3D getekend. Als de aannemer een IFC model aanlevert is worden de elementen aan de hand van dit model getekend. In de clash controle kan dan beoordeeld worden of alles past. Het tekenen van houtskeletbouw is erg specialistisch werk. Er is een lang opleidingstraject voor nodig om een volwaardige HSB tekenaar te worden. Meestal zijn er bij een tekentraject verschillende controle rondes. Het tekenwerk wordt dan ter controle aangeboden aan de aannemer, architect of hoofdconstructeur. Als alle controle rondes zijn doorlopen kunnen de productietekeningen worden gemaakt. Hierbij worden element tekeningen gegenereerd voor de productie. Deze tekeningen worden digitaal aangeleverd voor de productiemedewerkers en machines.
Productie
De HSB elementen zoals wanden, vloeren, daken, topgevels, binnenwanden, buitenwanden en vlieringvloer bestaan uit houten frames. De frames worden onder de meest ideale omstandigheden, in de fabriek samengesteld en vervolgens geïsoleerd en afgewerkt. De elementen worden op tafels of bokken samengesteld. Er zijn verschillende productiemethoden. De meest bekende is de lijnproductie. Hierbij wordt aan het begin van de productiestraat de frames geframed. Vervolgens rollen ze verder naar het isoleerstation waar de isolatie en aan één zijde de folie wordt aangebracht. De elementen rollen daarna verder naar het kantelstation. De elementen worden gekanteld. Vervolgens wordt de andere laag folie aangebracht en vervolgens de beplating. De productie van het HSB element is dan klaar. Bij het inpakstation worden de elementen ingeseald voor transport naar de bouwplaats. De productiestappen kunnen handmatig worden uitgevoerd, maar er zijn ook veel stappen die gerobotiseerd en geautomatiseerd kunnen worden. De mate van robotisering en automatisering is per leverancier verschillend.
Montage
Nadat de HSB elementen vervoerd zijn naar de bouwplaats, moeten deze nog worden gemonteerd op de onderconstructie. Als eerste beginnen de montage medewerkers met het uitzetten van de maatvoering en het uitpakken van de paketten. Als de maatvoering is bepaald kunnen de F-ankers, Wandankers, stelregels en of ander montagevoorzieningen worden geplaatst. Daarna worden de elementen aan deze onderdelen bevestigd. In korte tijd staat er een volledig bouwwerk. Montage van bijvoorbeeld een casco, bovenbouw, kapconstructie, gevelelement of aanbouw is snel gerealiseerd.
Oplevering
De hoogwaardige HSB elementen vormen de basis van het houtskelet bouwsysteem. Er zijn zeker kwalitatieve verschillen in de gebruikte materialen en uitvoering van de HSB leveranciers. Maar feit is dat ze allen onder ideale omstandigheden vervaardigd worden in de fabriek. Daardoor hebben regen, vorst en andere weersinvloeden heel weinig kans om de HSB elementen aan te tasten. Nog het materiaal als het proces wordt niet beïnvloed door de weersomstandigheden. Als de HSB elementen klaar zijn worden in no time vervoerd naar de bouwplaats. Daar worden de elementen in luttele dagen gemonteerd. Het resultaat is een wind- en waterdicht gebouw in zeer korte tijd.
Prijs Houtskeletbouw
Het gebruik van HSB elementen is de ideale bouwmethode voor het wand, vloer of dak. Het is snel, goedkoop, geluidwerend, brandwerend en strak. Een prijs voor prefab elementen kan worden opgevraagd bij de houtskeletbouw leverancier. Deze zal aan de hand van tekeningen de dak-elementen berekenen en vervolgens een vrijblijvende offerte opstellen. De leverancier levert meestal niet rechtstreeks aan particulieren maar aan bouwbedrijven en aannemers.
Contact opnemen
Wij zijn een informatieve website voor houtskeletbouw, houtbouw en prefab. Wij hebben veel kennis in huis. U kunt ons bereiken via de email of via het contact formulier.